Historia Pomnika Józefa Piłsudskiego
Pomnik Józefa Piłsudskiego, który dzisiaj możesz zobaczyć, to nie tylko imponujące dzieło sztuki, ale także niezwykły świadek burzliwych wydarzeń XX wieku. Stworzył go wybitny polski rzeźbiarz Stanisław Ostrowski, a jego pierwsza prezentacja miała miejsce na Wystawie Światowej w Nowym Jorku w 1939 roku, w jednym z najbardziej prestiżowych wydarzeń międzynarodowych tamtego czasu.
Wystawa Światowa, odbywająca się w nowojorskim Flushing Meadows, była miejscem, gdzie prezentowano najnowsze osiągnięcia technologiczne i kulturalne, a także okazją dla każdego kraju do pokazania swoich najlepszych stron. Polska, dumnie reprezentowana na tej wystawie, stworzyła pawilon łączący nowoczesność z bogatym dziedzictwem kulturowym kraju.
Projekt pawilonu powierzono znanym architektom, Janowi Cybulskiemu i Janowi Galinowskiemu, którzy połączyli nowoczesną architekturę z tradycyjnymi elementami, przyciągając uwagę odwiedzających i podkreślając znaczenie Polski na arenie międzynarodowej. Pawilon był harmonijną całością, w której nowoczesność spotykała się z historią, a technologia współistniała z dziełami sztuki.
Centralnym punktem polskiego pawilonu był monumentalny pomnik Władysława Jagiełły na koniu, który witając gości, symbolizował wielką przeszłość Polski. Obok niego znalazły się cenne eksponaty, takie jak lokomotywa PM 35 – symbol polskiego przemysłu, obrazy, pamiątki z Wawelu oraz unikatowe rękodzieło artystyczne.
Wnętrza pawilonu były wypełnione dziełami sztuki, nowoczesnymi wynalazkami i prezentacjami osiągnięć polskiej nauki i technologii. Wystawy ukazywały Polskę jako dynamicznie rozwijający się kraj, gotowy na wyzwania przyszłości. Warto dodać, że znany polski tenor Jan Kiepura zachwycił publiczność recitalem podczas otwarcia pawilonu, a program artystyczny obejmował także utwory „Harnasie” Karola Szymanowskiego oraz „Bajka” Stanisława Moniuszki, prezentując piękno polskiej muzyki.
Niestety, wybuch II wojny światowej przyniósł wiele zmian. Polska została zaatakowana, a wiele eksponatów nie mogło wrócić do kraju, w tym pomnik Józefa Piłsudskiego. W obliczu wojny, powrót tych cennych artefaktów stał się niemożliwy. Pomnik został przekazany do Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce, gdzie znalazł swoje miejsce i stał się symbolem polskiej historii i kultury za oceanem.
Wnętrze polskiego pawilonu Wystawy Światowej z pomnikiem Józefa Piłsudskiego dłuta Stanisława Ostrowskiego, Nowy Jork 1939
Twórcą pomnika jest Stanisław Kazimierz Wacław Ostrowski, urodzony w 1879 roku w Warszawie, rozpoczął naukę w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a swoje artystyczne umiejętności rozwijał we Lwowie, Florencji i Rzymie. Mieszkał i tworzył również w Paryżu, gdzie założył Towarzystwo Artystów Polskich. Jego twórczość była inspirowana ideami Młodej Polski oraz pracami Auguste'a Rodina. Charakteryzowała się miękkimi konturami i bogatą fakturą, tworząc efekt impresjonistyczny. Ostrowski był mistrzem w modelowaniu i dbałości o detale, a jego dzieła to przede wszystkim portrety i popiersia.
Wśród najważniejszych dzieł artysty znajduje się „Grób Nieznanego Żołnierza” z 1925 roku, monumentalne dzieło zrealizowane pod arkadami Pałacu Saskiego w Warszawie. Kolejnym istotnym osiągnięciem jest „Pomnik Władysława Jagiełły” z 1939 roku, który znajduje się w Central Parku w Nowym Jorku i stanowi ważny element polskiego dziedzictwa artystycznego w USA. W latach 30. artysta zrealizował także projekt monety z podobizną Józefa Piłsudskiego, co podkreśla jego umiejętności w tworzeniu dzieł numizmatycznych oraz jego wkład w upamiętnienie istotnych postaci historycznych.
Postać Józefa Piłsudskiego
Józef Piłsudski to jedna z najwybitniejszych postaci w historii Polski. Jako działacz niepodległościowy, lider Legionów Polskich podczas I wojny światowej, a następnie Naczelnik Państwa, odegrał kluczową rolę w odbudowie niepodległej Polski. Jego działania obejmowały m.in. obronę przed bolszewicką nawałą w Bitwie Warszawskiej oraz reformy polityczne i wojskowe. Po przewrocie majowym w 1926 roku, Piłsudski zrezygnował z kandydowania na prezydenta, ale pozostał Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych aż do swojej śmierci w 1935 roku. Jego wpływ na polską politykę i historię pozostaje niezatarty.
Pomnik Józefa Piłsudskiego jest własnością Instytutu Józefa Piłsudskiego, który został założony w 1943 roku w Ameryce. Ze względu na swoje wymiary, pomnik został przekazany w depozyt do Oddziału Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej przy Greenpoint Ave na Brooklynie, gdzie zapewniono mu odpowiednie warunki przechowywania. Instytut pełni ważną rolę w gromadzeniu, przechowywaniu i konserwacji dokumentów oraz materiałów historycznych dotyczących Polski i Polonii. Organizuje wykłady, prezentacje i wystawy, a jego bogate zbiory są dostępne dla badaczy i zainteresowanych.
Adres Instytutu: 138 Greenpoint Avenue, Brooklyn, NY 11222
