Stanisław Wyspiański - "Dziewczynka (Głowa dziewczyny)"

 

alt

Stanisław Wyspiański (1869-1907)
Dziewczynka (Głowa dziewczyny)",
Pastel, 1895, 32,5 x 24cm

Wyspiański znany jest i ceniony przede wszystkim jako autor monumentalnych dekoracji ściennych i witrażowych, operujących złożonym językiem historiozofii i symbolizmu, mniej natomiast znany jest i ceniony jako znakomity portrecista, niezwykle wrażliwy na wszelkie niuanse ludzkiej psychiki.Szczególnie wart jest uwagi jako malarz dzieci.Techniką pastelową, szybko ale z niezwykła wnikliwością, notował różne stany emocjonalne swoich małych modeli- najczęściej były nimi dzieci artysty – dając niezrównany wizerunek najmłodszego pokolenia Polaków na przełomie XIX i XX wieku, tego pokolenia, które po latach miało się wreszcie doczekać niepodległości.

Szkicowy portrecik nieznanej dziewczynki, nakreślony wyrazistą, secesyjną kreską, oddaje nie tylko wygląd dziecka ale przede wszystkim ujawnia, tak trudny do pojęcia przez dorosłych, stan intensywnego, wewnętrznego przeżywania świata przypadający na okres dojrzewania. To jakby pochwycenie ulotnego momentu, w którym mała modelka zdaje się przekraczać błogi stan dzieciństwa i spoglądać, spoważniałymi naraz czami dorosłej kobiety, w stronę oczekującego ją losu.

Jest to replika lub inny wariant portretu dziewczynki przechowywanego obecnie w Muzeum Narodowym w Poznaniu, a należącego do Kolekcji Raczyńskich, - nr.inw. MNP-FR-352. Różnice dotyczą rozmiarów (pastel poznańskich ma wymiary 42 x 30cm), nieco innego uformowania rysów modelki oraz stójki sukienki wokół szyi, która na obrazie poznańskim jest w czerwone i białe paski.

PARTNERZY
Ministerstwo Kultury
Biblioteka Narodowa
Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych
Konsulat RP w NY
Fundacja na rzecz Dziedzictwa Narodowego
PSFCU
NYC Department of Cultural Affairs