Pod koniec roku 2013 dotarła do nas niespodziewana wiadomość. Dowiedzieliśmy się, że budynek, w którym Instytut Piłsudskiego w Ameryce ma swoją siedzibę od dwudziestu lat, jest przeznaczony na sprzedaż. Jego właściciel, Związek Narodowy Polski, przez 20 lat wynajmował Instytutowi lokal po niewygórowanej cenie. Obecnie czeka nas znalezienie nowego lokalu i przeprowadzka. Bierzemy pod uwagę zarówno wynajęcie, jak i kupno lokalu. Zwracamy się z prośbą do każdego, kto docenia znaczenie Instytutu dla Polaków w Stanach Zjednoczonych, w Polsce i na świecie, o pomoc w znalezieniu odpowiedniej siedziby w rejonie Nowego Jorku oraz wsparcie finansowe z tym związane.
Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce świętował w ubiegłym roku 70-lecie powstania. Jest to nie tylko instytucja o długiej historii, o ogromnych zasługach dla Polaków za granicą i w kraju, w której prowadzi się badania naukowe i popularyzuje historię i kulturę Polski. To jest również miejsce, do którego wracają wszyscy, którzy chociaż raz zawitali w progach Instytutu, miejsce w którym czuje sie atmosferę polskości, która przyciąga ludzi z całego świata, gdzie można obcować z obrazami, pamiątkami, książkami i archiwami. Instytut wypełnia swoją misję poprzez zbieranie, utrzymywanie i udostępnianie dokumentów o ogromnym znaczeniu historycznym, a także książek, fotografii, map, obrazów znanych polskich artystów. Każdego roku ze zbiorów Instytutu korzystają naukowcy ze Stanów Zjednoczonych i Europy. Dokonywane są kwerendy naukowe, badacze wykorzystują materiały fotograficzne w przygotowywanych publikacjach, a reżyserzy w filmach dokumentalnych. Instytut posiada ponad 1.5 miliona stron unikalnych dokumentów dotyczących historii Polski od 1863 roku do chwili obecnej. Wśród wielu zadań Instytutu, jako priorytetowe traktujemy digitalizację zasobów archiwalnych, która chroni je przed zniszczeniem i przed zapomnieniem.
W ostatnich latach Instytut organizuje 25 programów rocznie. Są to konferencje popularno–naukowe, spotkania z autorami książek, zajęcia edukacyjne dla młodzieży, comiesięczne spotkania filmowe, promocje ważnych książek historycznych oraz nadawanie nagród zasłużonym osobom na uroczystych galach.
Kapitał i dochody Instytutu pochodzą z darów, donacji, składek członkowskich oraz skromnego kapitału zakładowego. Instytut otrzymuje także dary z zapisów testamentowych i tzw. matching gifts pochodzących ze wspólnych donacji sponsorów i dużych amerykańskich korporacji.
Od 2001 r. Instytut korzysta z pomocy polskich instytucji rządowych. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego funduje staże zawodowe dla polskich archiwistów i bibliotekarzy, którzy pomagają w opracowywaniu zbiorów Instytutu. Od 2010 r. w projekcie digitalizacji bierze udział Instytut Pamięci Narodowej. W latach 2005-2011 Senat RP wspierał programy otwarte dla publiczności, konferencje, gale nagród i programy edukacyjne oraz digitalizację zbiorów. Od 2012 r. opiekę nad Polonią przejęło Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP, wspierając projekty Instytutu. Całkowita pomoc finansowa z Polski wynosi około $10 000 do $30 000 rocznie.
Wszystkie fundusze potrzebne na wynajem lokalu, utrzymanie, bieżącą działalność biura, pensje (niepełne dwa etaty) i ubezpieczenie Instytut musi zapewnić sobie sam. Instytut opiera się głównie na pracy wolontariuszy.
Jesteśmy pewni, że możemy liczyć na pomoc organizacji polskich i polonijnych oraz osób przyjaznych Instytutowi. Ogłaszamy zbiórkę funduszy na nową siedzibę Instytutu. Każda wpłata przybliży nas do celu posiadania nowego lokalu i kontynuowania naszej misji. Liczymy też na pomoc w znalezieniu odpowiedniego miejsca na siedzibę dla tak ważnej dla Polonii i Polski instytucji jaką jest Instytut Piłsudskiego w Ameryce.
Zarząd Instytut Piłsudskiego
Wpłaty można dokonać:
- czekiem wystawionym na Pilsudski Institute of America
- online na stronie Instytutu
- w Polsce – Bank PKO SA, konto NRB 7712401066 1111 0000 0022 0987
Artykuł ukazał się w Nowym Dzienniku, 1-2 lutego 2014
