Crowdsourcing

Crowdsourcing jest relatywnie nowym pomysłem, polegającym na powierzeniu jakiegoś zadania, tradycyjnie wykonywanego przez pracowników organizacji, grupie osób czy społeczności (crowd = tłum) poza tą organizacją. Różnica w stosunku do techniki outsourcing polega na tym, że zadanie powierzone jest nieznanej grupie jako publiczny apel, a nie jakiemuś konkretnemu ciału. Crowdsourcing, dzięki technologii Web. 2.0, uważany jest za narzędzie z dużymi perspektywami tak w przypadku komercyjnych organizacji jak i non-profit, jakimi są biblioteki i archiwa. Najbardziej znanym przykładem wykorzystania techniki crowdsourcing jest Wikipedia, czyli cyfrowa, powszechnie dostępna encyklopedia, tworzona przez internetowych wolontariuszy. Projekt ten w bardzo krótkim czasie i przy minimalnym koszcie doprowadził do powstania blisko 4 milionów artykułów w przypadku anlogjęzycznej wersji!

Biblioteki i archiwa wydają się być naturalnie predysponowane do wykorzystania metody crowdsourcing. Ograniczone i często skromne budżety, jak i niewielka ilość pracowników często stają na przeszkodzie w wykonaniu projektów, zwłaszcza tych związanych z digitalizacją. Z drugiej strony biblioteki i archiwa cieszą się dużym zaufaniem i poparciem publiki, które to może zaowocować zaangażowaniem i silną motywacją wolontariuszy. Jak sugeruje Ross Holley w swoim artykule “Crowdsourcing: How and Why Should Libraries Do it?”, satysfakcja z wykonywania pracy, która przynosi dobro dla ogółu jest ważnym motorem sukcesu organizacji kulturalnych podejmujących ideę crowdsourcing.

Istnieje wiele przykładów instytucji kulturalnych wykorzystujących z powodzeniem pracę nieznanych, internetowych wolonariuszy.

W 2008 roku Australijska Biblioteka Narodowa w ramach projektu Australian Newspapers poprosiła użytkowników o pomoc w poprawieniu i identyfikowaniu tekstu zeskanowanych gazet. Do końca 2009 roku nad projektem pracowało ok 9 tys. internetowych wolontariszu, którzy poprawili 7 milionów linijek w ponad 300 tys. artykułów.

Biblioteka Kongresu wykorzystuje crowdsourcing między innymi w projekcie Civil War Faces, kolekcji zdjęć żołnierzy i ich rodzin z okresu wojny secesyjnej. W większości osoby uwiecznione na zdjęciach były niezidentifikowane i zarówno wymagany nakład sił jak i brak odpowiednich źródeł uniemożliwiał jakąkolwiek identyfikację. Wykorzystując platformę do dzielenia się zdjęciami Flickr, Biblioteka Konkresu poprosiła publikę o pomoc w tym zadaniu, wierząc, że ktoś rozpozna członków rodziny wśród prezentowanej kolekcji. Jak wynika z pobierznych oględzin w wielu przypadkach taka identyfikacja miała miejsce.

Nowojorska Biblioteka Publiczna także z sukcesem podparła się pomocą internetowych użytkowników przy okazji projektu What’s on the menu, polegającego na digitalizacji kolekcji historycznych menu nowojorskich restauracji. Udostępniając zeskanowane strony menu, poproszono użytkowników o przepisywanie tekstu dań, który niemożliwy jest do automatycznego rozpoznania przez oprogramowanie. Do tej pory opracowano w ten sposób ponad 14 tys. arkuszy menu, które w ten sposób stały się przeszukiwalne.

O ile kolekcje archiwalne online Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce nie posiadają odpowiedniej platormy umożliwiającej bezpośrednie wzbogacanie ich przez internetowych wolontariuszy, to jednak z pomocą takich narzędzi do współpracy jak dokumenty Google, wykorzystanie potencjału crowdsourcing stało się możliwe. Zadanie odcyfrowania i zapisania ręcznie spisanych list nazwisk osób w internetowej kolekcji Powstań Śląskich mogło być w ten sposób powierzone nie tylko wolotariuszom, którzy fizycznie przychodzą do Instytutu, ale także odległym studentom uczelni w Polsce, z którymi Instytut współpracuje.

Efekt pracy powiększonej w ten prosty sposób puli wolontariuszy przyśpieszył proces wzbogacania metadanych kolekcji Powstań Śląskich, otwierając zupełnie nowe możliwości interakcji z tymi materiałami dla badaczy. Ogrom pracy związanej z tym projektem przyprawia o zawrót głowy i wykracza poza jakiekolwiek możliwości pracowników Instytutu. Crowdsourcing  wydaję się być dobrą receptą na nasze ogranicznia.

Tomasz Kalata, 16 czerwca 2012

Może Cię też zainteresować

PARTNERZY
Ministerstwo Kultury
Biblioteka Narodowa
Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych
Konsulat RP w NY
Fundacja na rzecz Dziedzictwa Narodowego
PSFCU
NYC Department of Cultural Affairs